Lịch thiên văn này chứa thông tin về các sự kiện thiên văn sẽ diễn ra trong năm 2019, bao gồm các pha của Mặt Trăng, các trận mưa sao băng, nhật thực, nguyệt thực, các hành tinh ở vị trí xung đối, sự giao hội của các hành tinh, và các sự kiện thú vị khác.
Hầu hết các sự kiện thiên văn học trong lịch này đều có thể quan sát bằng mắt thường, mặc dù một số có thể cần sự hỗ trợ của một cặp ống nhòm hoặc kính thiên văn. Nhiều sự kiện và thời gian trong lịch này được lấy số liệu từ Đài quan sát Hải quân Mỹ, Trung tâm bay vũ trụ NASA/Goddard, The Old Farmer’s Almanac, SeaSky.org, TimeAndDate.com, và nhiều nguồn uy tín khác. Các sự kiện trong lịch này được sắp xếp theo thứ tự ngày.
Thời gian sử dụng trong bài viết đã được quy đổi ra giờ Việt Nam (UTC+7)
LỊCH THIÊN VĂN THÁNG 10, 2019
Ngày 08 tháng 10 – Mưa sao băng Draconids
Draconids là một trận mưa sao băng nhỏ có tần suất 10 vệt mỗi giờ. Các sao băng này có nguồn gốc từ tàn dư bụi để lại của sao chổi 21P Giacobini-Zinner, được phát hiện năm 1900. Mưa sao băng Draconids xảy ra khá bất thường khi mà thời điểm quan sát tốt nhất là vào đầu buổi tối thay vì sáng sớm như hầu hết các trận mưa sao băng khác. Mưa sao băng này diễn ra hàng năm từ ngày 06 đến ngày 10 tháng 10 và cực điểm rơi vào tối ngày 08 cùng tháng.
Trăng bán nguyệt đầu tháng sẽ lặn ngay sau nửa đêm, để lại bầu trời khá tối để quan sát. Thời gian quan sát tốt nhất là đầu buổi tối ở những khu vực tối, thoáng đãng, tránh xa ánh sáng đèn điện. Các sao băng có xu hướng xuất hiện từ chòm sao Draco (Thiên Long) nhưng có thể sẽ hiện ra ở bất kì nơi nào trên bầu trời.

Ngày 20 tháng 10 – Sao Thủy ở vị trí ly giác cực đại phía Đông
Sao Thuỷ đạt ly giác cực đại phía Đông khi cách Mặt Trời 24,6 độ. Đây là thời điểm tốt để quan sát Sao Thủy khi nó ở vị trí cao nhất trên đường chân trời vào buổi tối. Tìm hành tinh này trên bầu trời phía tây ngay sau khi Mặt Trời lặn.
Ngày 21, 21 tháng 10 – Mưa sao băng Orionids
Mưa sao băng Orionids là một mưa sao băng cỡ trung bình, với cực điểm có thể lên đến 20 vệt sao băng mỗi giờ. Mưa sao băng này được tạo bởi bụi còn sót lại của sao chổi Halley, ngôi sao chổi nổi tiếng đã được biết đến và quan sát từ thời cổ đại. Trận mưa sao băng này xuất hiện hằng năm từ ngày 2 tháng 10 đến ngày 7 tháng 11. Đỉnh điểm năm nay rơi vào đêm 21, rạng sáng ngày 22 tháng 10.
Năm nay Trăng khuyết đầu tháng sẽ chặn mất một số vệt sao băng mờ, tuy nhiên sao băng Orionids thường khá sáng nên bạn vẫn có thể có một buổi quan sát thú vị. Quan sát tốt nhất từ một địa điểm tối, vào sau nửa đêm. Sao băng có xu hướng xuất hiện từ chòm sao Orion (Lạp Hộ), nhưng cũng có thể hiện ra từ bất cứ đâu trên bầu trời.

Ngày 27 tháng 10 – Sao Thiên Vương ở vị trí xung đối
Hành tinh xanh này sẽ ở vị trí gần nhất với Trái Đất và bề mặt của nó được chiếu sáng hoàn toàn bởi Mặt Trời. Hành tinh này sẽ sáng nhất trong năm và có thể nhìn thấy được trong suốt cả đêm. Đây chính là thời điểm tốt nhất để quan sát Sao Thiên Vương. Do khoảng cách quá xa, hành tinh này thường chỉ xuất hiện như một chấm sáng xanh nhỏ bé trừ khi sử dụng những kính thiên văn mạnh nhất.
Ngày 28 tháng 10 – Trăng mới
Mặt Trăng sẽ ở cùng phía với Mặt Trời khi nhìn từ Trái Đất và sẽ không xuất hiện trên bầu trời đêm. Quá trình này xảy ra vào lúc 10:39. Đây là thời gian tốt nhất trong tháng để quan sát những thiên thể mờ trên bầu trời ví dụ như các thiên hà hay các cụm sao do không có sự can thiệp của ánh trăng.
Xem lịch thiên văn năm 2019 tại đây: https://thienvanhanoi.org/lich-thien-van-2019/
LỊCH THIÊN VĂN 2019 – HAS
Người dịch: Nhóm kiến thức HAS
- Mai Nhung
- Hạnh Ngân (Đá Rêu)
- Khắc Hải (Hải Tan)
- Diệu Linh
- Tiến Nguyễn
- Công Thắng
Tài liệu tham khảo: Seasky, Timeanddate, Eclipse.gsfc.nasa, phần mềm Stellarium