Vào mùa đông, thời tiết thường giá rét, gió lạnh và cây cối sơ xác, bầu trời lúc nào cũng xám xịt một màu tối với mây không là mây, thỉnh thoảng bầu trời đêm lại ló dạng ra nhưng lại khoe lên trên mình nó một màu sắc tuyệt đẹp khác – Màu sắc của bầu trời đầy sao…
Tất nhiên, mùa đông thường lạnh và bạn sẽ ngại khi ra đường vào mùa đông chứ chưa nói gì đến ý định ngắm sao trong lúc mà trời chẳng biết ngắm được hay không? Tuy nhiên nếu bạn là người thật sự thích vẻ đẹp của bầu trời sao thì bầu trời mùa đông bạn không nên bỏ qua, bởi vì nó thực sự sẽ cuốn hút bạn đấy, Bây giờ, bạn hãy cùng tôi, chúng ta cùng khám phá vẻ đẹp của bầu trời mùa đông qua các chòm sao đẹp nhất nhé.
Hãy tự kiếm cho mình một cái áo thật ấm trước khi đi ngắm sao nhé, một cái khăn ấm, một chiếc găng tay, một cái la bàn, một tấm bản đồ sao và nếu có thể hãy trang bị thêm cho bạn một cái ống nhòm nữa… và trước khi ra đương chúng ta hãy theo dõi dự báo thời tiết cho đêm nay nhé. Hãy bắt đầu với chòm sao đầu tiên…
Orion – Vẻ đẹp từ trong thần thoại
Vào mùa đông, khi bạn ngước lên nhìn bầu trời trong vắt bạn sẽ thấy ở hướng Đông lẵng lặng mọc lên một cháng tráng sỷ tay cầm thanh gươm và chiếc khiên lớn có vẽ như đan ra trận, đó chính là chòm sao Tráng sỷ, hay còn được biết đến với cái tên Orion.
Chòm sao Orion
Ai yêu thích bầu trời sao thì đều biết đến bầu trời mùa đông thật sự nổi tiếng với chòm sao Orion, Orion là một chòm sao có rất nhiều ngôi sao thuộc loại sáng của bầu trời, ở đây xin được liệt kê một số sao chính của chòm sao Orion.
– Meissa (λ) là đầu của Orion.
– Betelgeuse (α), là vai phải của Chàng thợ săn
– Bellatrix (γ), “nữ chiến binh,” nằm ở vai trái của Orion.
– Alnitak, Alnilam và Mintaka (ζ, ε và δ) ba ngôi sao thẳng hang được biết đến như là cái đai của Orion: ba ngôi sao sáng này trên cùng một hàng; thậm chí chỉ cần ba sao đơn lẻ này người ta vẫn nhận ra Orion.
– Saiph nằm ở đầu gối phải của Orion.
– Rigel (β), nằm ở đầu gối trái của chòm sao, là một sao trắng lớn, thuộc về các sao sáng nhất trên bầu trời. Nó có 3 sao đồng hành, nói chung cũng khó nhìn thấy.
– Hatsya (ι) nằm ở chóp của thanh kiếm của Orion.
Các ký hiệu α, β, λ… là các ký hiệu la tinh để đặt trưng cho mức độ sáng của ngôi sao trong chòm sao
Trong thần thoại Hi lạp thì Orion tự cho mình là người thợ săn vĩ đại nhất thế giới. Hera, vợ của thần Zeus, nghe được điều này và đã cho một con bọ cạp xuống giết Orion. Orion bị con bọ cạp dùng nọc đốt chết. Thần Zeus cảm thấy thương tiếc cho Orion và đã đặt chàng trên bầu trời. Con bọ cạp cũng được đưa lên trời, trở thành chòm sao Bò cạp (Scorpius). Có một điều thú vị là khi chòm sao này mọc ở phía chân trời thì chòm sao kia bắt đầu lặn. Vì thế hai kẻ tử thù không bao giờ nhìn thấy nhau.
Điều này có thể là lý giải cho việc đặt tên của hai chòm sao nói trên theo câu chuyện thần thoại này.
Tuy nhiên điều đáng nói của chòm sao này không phải là do sự tích li kỳ hấp dẫn của nó mà nằm ở chỗ tại vị trí của chòm sao này có rất nhiều tinh vân sáng mà nổi tiếng nhất là tinh vân đầu ngựa. Nếu bạn có một cái ống nhòm trong tay, bạn hãy hướng ống nhòm của mìn vào chuôi kiếm của chòm Orion, nơi đó, bạn sẽ thấy muôn vàng những tia sáng lấp lánh mờ ảo, đó là tinh vân Orion (M42).
Làm thế nào để xác định được chòm sao Orion? Hãy nhìn lên bầu trời, ở hướng đông, hãy ngước mắt tìm một chàng tráng sĩ có cái khiên và cây kiếm. Bạn dễ dàng xác định được Orion thông qua ba ngôi sao thẳng hàng như trong hình vẽ, ba ngôi sao này chính là chìa khóa cho bạn xác định được Orion ở đâu.
Bằng chòm sao Orion này, bạn có thể dễ dàng xác đinh được những chòm sao khác nổi tiếng xung quang nó, ví dụ như chòm sao con chó lớn, con chó nhỏ, Kim ngưu, Ngự phu, Song tử..
Bây giờ mình xin giới thiệu với các bạn một chòm sao nỗi tiếng chẳng kém gì Orion đâu, đó các bạn biết là chòm sao gì không? Đố các bạn nhé, Trên trời, ngoài các thiên thể trong hệ mặt trời ra thì thiên thể nào sáng nhất? Bạn có thể trả lời câu hỏi này ngay trong ba giây không?
Đáp án là Sao Sirius hay được gọi là sao Thiên lang, và chòm sao chứa nó là chòm sao Đại Khuyển hay tên la tinh là Canis Major. Nó nằm trong 48 chòm sao cổ điển của Ptoleme và cũng nằm trong 88 chòm sao hiện nay.
Trong thần thoại Hi lạp thì đại khuyễn là chú chó săn đi theo chàng thợ săn Orion. và thật ra thì chàng thợ săn Orion không phải có một mà hai chú chó theo sau, còn thêm một chú nữa đó là con chó nhỏ, mà chúng ta sẽ được biết sau.
chú chó đi theo chàng thợ săn Orion
Chòm sao đại khuyển được xác định như thế nào?
Bạn đã biết rỏ về chòm sao Orion và chắc bây giờ bạn hoàn toàn có thể xác định được nó, bây giờ, hãy nhìn lên trời, hướng về chòm sao Orion, bạn sẽ nhìn thấy ba ngôi sao thẳng hàng ở chổ thắt lưng chòm Orion, nối ba đường thẳng lại về phía dưới, đường thẳng này sẽ cắt ngôi sao rất sáng đó là Sirius, một ngôi sao của chòm sao đại khuyển đấy, bây giờ bạn đã biết chính xác chòm sao đại khuyển nằm chổ nào rồi đúng không? Bây giờ bạn hãy tưởng tượng ta một con chó đâng đi theo chàng thợi săn mà có ngôi sao sáng nhất ấy nằm ở cổ con chó.. như hình vẽ, bạn sẽ nhận ra được chòm sao đại khuyễn.
Chòm sao đại khuyển có đặc điểm gì?
Giống như Orion, Đó là một trong những chòm sao dùng để xác định vị trí và phương hướng, nhớ ngối sao sáng nhất bầu trời đêm là Sirius.
Bên cạnh ngôi sao sáng nhất trên bầu trời của chúng ta, sao Thiên Lang (Sirius), có một ngôi sao khác tồn tại với ánh sáng yếu ớt và người ta coi nó như người bạn đồng hành bí ẩn của sao Thiên Lang và đặt tên là Thiên Lang B (Sirius B).
Thật ra ngôi sao Sirius là một ngôi sao đôi, trong đó gồm hai ngôi sao đó là sa Sirius A và sao Sirius B, trong đó, ngôi sao chính là Sirius A, rất sáng, còn ngôi sao đi cùng nó, Sirius B là một ngôi sao lùn trắng. Độ sáng của sao Sirius là khoảng -1.4 tứ là thuộc loại rất sáng của bầu trời đêm. Sao sirius là một trong ba ngôi sao tam giác mùa đông và là một trong 7 ngôi sao của lục giác mùa đông mà tôi sẽ giới thiệu cho các bạn sau..
Có một lời khuyên cho bạn nào đang yêu, hãy ví người mình yêu như ngôi sao Sirius B, nhỏ bé nhưng rất nặng, còn bạn, hãy là ngôi sao Sirius A, tỏa sáng lung ling che chở cho ngôi sao nhỏ bé kia… và hãy nói với người yêu rằng.. Tình yêu của hai bạn sẽ mãi mãi sáng nhất bầu trời như thế giống như ngôi sao đôi Sirius.. và ánh sáng đó sẽ mất đi nếu.. một trong hai bạn lẽ loi.. vì nó chẳng khác gì ngôi sao bé nhỏ ngoài kiahay đó chứ! mà tại sao lại không? Sao Sirius chỉ mọc vào mỗi mùa Đông thôi đấy nhé.. hãy giữ lấy tình yêu của bạn.