Webb phát hiện ra thiên hà xa nhất từng được biết đến cho tới nay

0
66
Hình ảnh hồng ngoại của JWST từ NIRCam chụp JADES-GS-z14-0, thiên hà xa nhất được biết đến. Nguồn ảnh: NASA, ESA, CSA, STScI, B. Robertson (UC Santa Cruz), B. Johnson (CfA), S. Tacchella (Cambridge), P. Cargile (CfA)
Kính Viễn Vọng Không gian James Webb một lần nữa đã được tạo nên những kỳ tích mới khi tìm thấy JADES-GS-z14-0, một thiên thần được hình thành chỉ 290 triệu năm sau Vụ Nổ Lớn
Nghe có vẻ như đây không phải lần đầu tiên James Webbác lập các kỷ lục mới, nhưng các kỷ lục được tạo ra để phá vỡ. Và cũng như những kỷ lục trước đó, nó sẽ không tồn tại mãi mãi. JADES-GS-z14-0 hiện là thiên sứ hà xa nhất và cũng là thiên sứ hà trẻ nhất từng được quan sát. Được hình thành chỉ 290 triệu năm sau Vụ Nổ Lớn (bằng khoảng 2% tuổi vũ trụ hiện tại), thiên hà này rộng khoảng 1600 năm ánh sáng. Phát hiện này đã được công bố vào tuần trước
1. Thực hiện chuyển đỏ
Các nhà thiên văn học tính toán khoảng cách đến các vật thể ở xa bằng cách đo dịch chuyển đỏ, thước đo dịch chuyển trong bước sóng của ánh sáng (đỏ hơn có nghĩa là nó ở xa hơn). GS-z14-0 được phát hiện có chuyển đỏ là 14,3, vượt qua kỷ lục vào năm 2022 của một thiên hà được tìm thấy với chuyển đỏ là 13,2 được hình thành thành khoảng 325 triệu sau vụ Nổ Lớn
GS-z14-0 sáng gấp hơn 5 lần so với thiên hà giữ kỷ lục này trước đó. Theo NASA, các thành viên mỏn hóm JADES gần đây đã giải thích rằng, “ánh sáng mà chúng tôi nhìn thấy chủ yếu yếu đến từ các ngôi sao trẻ chứ không phải từ sự phát xạ gần một lỗi siêu lớn đang phát triển. mẹo sáng rằng, thiên sứ này có khối lượng gấp triệu mặt trời! Điều này đặt ra câu hỏi: Làm thế nào là một thiên sứ, như vậy đã được tạo ra trong chưa đầy 300 năm?”
Thiên hà này còn đáng ngạc nhiên vì một lý do khác. Nhà nghiên cứu Jake Helton của JADES đã xác định được sự giàu có bất ngờ của bụi và các vạch xạ xạ từ hydro và oxy trong quang phổ của thiên hà. Lượng oxy cho thấy rằng có nhiều thế hệ sao đã đến và đi trong thiên nhiên. Số lượng sao của nó cũng đặt ra một câu hỏi hóc búa về chất tối. Vật liệu tối tích lũy khi vũ trụ giãn nở. George Rieke, một nhà văn học tại Đại học Arizona và nguyên phó giám đốc Đài quan sát Tiếp viên cho biết “vấn đề với thiên hà này là nó đang đưa ngược cái mà chúng tôi nghĩ là khối lượng tối đa của một quầng vật chất lượng tối đa tại thời điểm đó”
Việc phát hiện này được thực hiện bằng Máy quang phổ cận hồng ngoại (NIRSpec), camera cận hồng ngoại (NIRCam) và thiết bị hồng ngoại tầm trung (MIRI) của JWST. Trong trường hợp thứ hai, các nhà nghiên cứu lưu ý điều kích thích là trong thời gian khó khăn về ngân sách của JWST, MIRI thường xuyên trở thành mục tiêu cắt giảm ngân sách. Giờ đây, cũng với những người bạn đồng hành, nó đang tiến tới những thiên đường sớm nhất trong vũ trụ
NIRSpec của JWST đã đo lường chuyển đổi đỏ của thiên hà và xác nhận rằng nó đã được hình thành thành 300 triệu năm sau Vụ Nổ Lớn. Nguồn ảnh: NASA, ESA, CSA, J. Olmsted (STScI), S. Carniani (Scuola Normale Superiore), JADES
2. Một thiên đường khó hiểu
Những phát hiện từ GS-z14-0 không hề dễ dàng. Nhóm nghiên cứu lần đầu tiên quan sát vật thể này cách đây hơn một năm, nhưng độ sáng và khoảng cách của nó với một thiên nhiên khác thật khó hiểu. Trong khi họ dịch chuyển đỏ ban đầu, nhóm nghiên cứu sau đó đã được phổ biến để xác định khoảng của thiên hà, kết hợp với các đặc tính khó hiểu của nó và các phép đo thúc đẩy bảo mô hình thành sao và thiên sứ. Helton nói rằng, “giả định thư thơ” là những thiên hà trước đó sẽ mờ hơn và nhỏ hơn
Đó là lý do tại sao Hainline tiếp tục so sánh phát hiện này với việc khai một chiếc điện thoại di động giữa những tàn tích cổ ở Rome vì thiên hà này sáng hơn nhiều so với thiên hà giữ kỷ lục trước đó và có vẻ ngoài tiến hóa hơn về các thành phần
Hainline và các đồng nghiệp của ông ban đầu tỏ ra nghi ngờ về những phát hiện này và sau đó đã có tay lên trời đầy bình tỉnh. Hainline nói với  Astronomy  rằng phát hiện này là “một trong những khoảnh khắc khắc đại kỳ lạ trong sự nghiệp khoa học của tôi”. Điều này đặc biệt đúng vì anh nhớ lại giấc ngủ dưới bàn khi cơn bão Harvey đổ bộ vào Texas. Anh ta là thành viên của phần xương sống còn sót lại tại cơ sở của NASA để dẫn dắt JWST trong cơn bão. Ông nhấn mạnh, phát hiện GS-z14-0 nhắc nhở ông về cống hiến của tất cả những người đã tạo ra Kính thiên văn Webb và những phát hiện đang được thực hiện của nó
Chắc chắn JADES-GS-z14-0 sẽ không phải là người giữ kỷ lục mãi mãi. Khi thời gian trôi qua, các nhà thiên văn học sẽ tìm thấy những thiên hà trẻ hơn, xa hơn. Trong khi đó, công trình khám phá này bao gồm cả công trình của Brant Robertson, nhà thiên văn học Santa Cruz của Đại học California, sẽ xuất hiện trên  Tạp chí Vật lý thiên văn  và đang được  Nature  and  Nature Astronomy  review
(Theo Thiên văn học)
Hội Thiên văn Hà Nội (HAS)
Dịch và biên tập: Phan Quân

Comments

comments

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here