Hướng dẫn làm kính thiên văn khúc xạ (D60, D70, D80)

**DiscoveryChange** · 26-11-2014 05:09 PM

Hội thiên văn nghiệp dư Hà Nội (HAS) xin giới thiệu với các bạn cách làm 1 chiếc kính thiên văn khúc xạ từ đầu đến cuối, với những vật liệu, linh phụ kiện sẵn có của HAS. Hướng dẫn được viết bởi anh Phạm Chương một lão làng trong việc chế tạo kính thiên văn của HAS. Sắp tới nhân dịp Noel cũng như cuối năm chúng tôi sẽ tổ chức 1 buổi hướng dẫn làm kính thiên văn để tạo điều kiện cho các bạn trẻ có thể tự tay làm chiếc kính thiên văn cho chính mình. Mọi linh phụ kiện làm kính được HAS cung cấp với chất lượng đảm bảo, giá cả phù hợp để giúp các bạn hoàn thiện chiếc kính với chi phí thấp nhất có thể mà lại có chất lượng quan sát tốt nhất theo yêu cầu.
Chi tiết bảng giá các linh kiện kính thiên văn khúc xạ các bạn xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...2153#post22153
Các sản phẩm khác xem tại: http://thienvanhanoi.org/cuahang/
-------------------------------------------------------------------------------
Hướng dẫn làm Kính thiên văn khúc xạ từ bộ linh phụ kiện của Hội thiên văn nghiệp dư Hà Nội - HAS
Bao gồm các loại kính: D60f900mm -D70f900mm - D80f900mm - Thành quả như sau

Đôi điều về ... ống nhựa PVC:
Ống nhựa PVC là một loại nguyên vật liệu khá lý tưởng để chế tạo Kính thiên văn kiểu handmade vì nó rẻ tiền, dễ kiếm, dễ gia công. Ống PVC được nhiều hãng khác nhau sản xuất và có nhiều cỡ khác nhau, nhưng đều có chuẩn (kích thước) chung là 21 – 27 – 34 – 42 – 48 – 60 – 76 – 90 – 110 – 140 – 160… (mm). Với mỗi một chuẩn lại có nhiều cỡ dày mỏng khác nhau, ký hiệu là C0 – C1 – C2… Để có thể lắp ghép thành công 1 kính thiên văn chắc chắn và … đẹp, chúng ta cần nắm rõ độ dày mỏng của các cỡ ống khác nhau và phối ghép chúng với nhau một cách hợp lý.

Phần I. Chuẩn bị dụng cụ và hướng dẫn Kỹ thuật cắt, ghép ống nhựa PVC
1. Chuẩn bị các loại dụng cụ, nguyên vật liệu cơ bản:
Để tự làm Kính thiên văn, chúng ta cần khá nhiều loại dụng cụ, nguyên liệu khác nhau, nói chung là có càng nhiều dụng cụ thì việc làm kính càng thuận tiện. Làm kính thiên văn Khúc xạ thì yêu cầu về dụng cụ đơn giản hơn so với kính thiên văn Phản xạ. Để làm kính thiên văn khúc xạ, các bạn cần chuẩn bị một số dụng cụ, nguyên vật liệu sau:
- 1 cái Thước nhỏ (khoảng 20-25cm)
- 1 cái Cưa sắt (hoặc lưỡi cưa sắt)
- 1 cái Giũa (loại to càng tốt)
- 1 Dùi nhọn (hoặc khoan tay càng tốt)
- 1 Con dao nhỏ + 1 Cái kéo nhỏ
- 25cm giấy ráp cốt vải (lưu ý không nên dùng giấy ráp thường vì không bền, mau rách)
- 1 Dải bìa cứng rộng khoảng 4-5cm (tốt nhất là màu trắng) dài khoảng 25cm
- 1 Bút dạ dầu đầu kim cỡ 0,7mm
- 01 bình xịt sơn đen không bóng
Hình ảnh:

2. Hướng dẫn kỹ thuật cắt ống nhựa PVC
Để có được 1 chiếc kính thiên văn đẹp, hoàn chỉnh, chúng ta cần phải cắt ống nhựa sao cho vết cắt phải mịn, phẳng, đảm bảo vuông góc với thân ống nhựa. Sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn các bạn kỹ thuật cắt ống nhựa PVC cơ bản, phương pháp này được sử dụng chung cho hầu hết mọi loại ống nhựa PVC và cũng được giới thiệu cho mọi học viên trong các lớp dạy chế tạo kính thiên văn của HAS.
- Bước 1. Vệ sinh, lau chùi sạch sẽ ống nhựa.
- Bước 2. Xác định vị trí cắt ống, sau đó vẽ 1 vòng tròn lấy dấu trên thân ống tại vị trí cắt ống như minh hoạ trong hình.

Lấy dấu là công đoạn vô cùng quan trọng khi cắt ống, nó đảm bảo cho việc cắt ống được phẳng và chính xác. Để lấy được dấu như hình trên, chúng ta cần 1 dải bìa và 1 bút dạ dầu đầu kim, cách làm tuần tự như sau:
+ Dùng dải bìa quấn 1 vòng quanh thân ống nhựa như trong hình, đặc biệt lưu ý mép dải bìa chỗ tiếp ráp nhau phải thẳng hàng, ngay ngắn, không bị xô lệch.

+ Giữ chặt dải bìa, lấy mép dải bìa làm điểm tựa, dùng bút dạ kim vẽ một vòng tròn quanh thân ống nhựa.

+ Bỏ tờ bìa ra, ta được một vòng tròn hoàn chỉnh như dưới hình:

- Bước 3: Cắt ống nhựa. Đối với những bạn mới làm kính lần đầu, đây là công đoạn khó nhất. Các bạn nên chuẩn bị một chiếc ghế (hoặc tấm gỗ) có gờ vuông góc như trong hình trên cùng để làm điểm tựa chắc chắn cho dễ cắt ống. Đầu tiên đặt lưỡi cưa sát vạch dấu, cách khoảng 1-2mm (tuyệt đối không được cưa đè lên vạch dấu đó). Sau đó kéo nhẹ lưỡi cưa để lưỡi cưa “ăn” dần vào ống nhựa. Sau khi đã cưa sâu vào khoảng 0,5mm, các bạn vừa xoay ống nhựa vừa cưa dần tạo "rãnh" cho đến khi nào hết 1 vòng ống thì thôi, sau đó mới cưa đứt ống theo vệt cưa ban đầu. Lưu ý không được giữ nguyên ống và cưa thẳng một mạch từ trên xuống dưới vì làm như vậy rất dễ bị lệch đường cắt.

Sau khi cưa đứt ống, chúng ta sẽ có đoạn ống mới nham nhở như ở dưới đây, các bạn có thể thấy vạch dấu vẫn còn nguyên vẹn sau khi cắt ống, như vậy là OK.

Để loại bỏ những vết nham nhở trên, các bạn sẽ dùng giũa sắt để giũa chúng đi. Nhựa PVC là chất liệu khá mềm để mài giũa, sau khi đã giũa hết vết nham nhở đến sát vạch dấu như hình dưới đây là công việc cắt ống đã đạt yêu cầu.

Để vết cắt mịn và phẳng tuyệt đối, các bạn nên mài lại lần nữa trên giấy ráp. Muốn biết vết cắt có thẳng góc hay không, các bạn nên quấn dải bìa giấy như hướng dẫn ở trên để kiểm tra lại.

3. Hướng dẫn kỹ thuật khoan lỗ, bắt vít ghép nối các bộ phận với nhau
Muốn có được lỗ khoan đẹp, tốt nhất là sử dụng khoan tay cùng bộ mũi khoan nhiều cỡ khác nhau. Nếu không có điều kiện thì đành phải dùng dùi nhọn để dùi lỗ, các bạn cũng nên chuẩn bị 2-3 cái dùi có kích thước khác nhau, tuỳ thuộc vào kích thước của ốc vít định sử dụng. Đối với ống nhựa PVC, các bạn nên dùng nan hoa xe đạp, xe máy giũa hoặc mài thật nhọn, sắc để làm dùi. Với những loại ống dày khó dùi, các bạn có thể hơ nóng dùi trên lửa trước rồi mới dùi sẽ dễ dàng hơn, tuy nhiên cũng không nên quá lạm dụng phương pháp hơ nóng vì trong một số trường hợp, việc hơ nóng dùi để dùi lỗ có thể làm biến dạng bề mặt ống PVC.

Sau đây chúng tôi sẽ giới thiệu phương pháp bắt vít ghép 2 bộ phận khác nhau của kính thiên văn lại với nhau. Mục tiêu đặt ra là phải làm thế nào để ghép 2 bộ phận cố định chặt, khít với nhau, nhưng khi cần thiết, chúng ta vẫn có thể tháo ra và lắp lại một cách dễ dàng (vì đó là việc thường xuyên phải làm). Chúng tôi sẽ hướng dẫn ghép bộ chỉnh nét vào thân ống kính để làm ví dụ:

Trước tiên, chúng ta phải chọn loại vít có kích thước, chiều dài phù hợp cho việc bắt vít 2 bộ phận trên. Những vít này có kích thước khá nhỏ nên cũng hơi khó kiếm, các bạn có thể tận dụng các loại vít gỡ ra từ đồ chơi trẻ em.
Tiếp theo là chọn mũi khoan: Các bạn lưu ý, trong trường hợp này, thân ống kính bọc ra ngoài bộ chỉnh nét, vì vậy chúng ta sẽ phải khoan lỗ to trên thân ống kính và lỗ nhỏ trên thân bộ chỉnh nét, sao cho chiếc vit đút lọt thoải mái qua thân ống kính, sau đó sẽ bắt ren trực tiếp vào bộ chỉnh nét. Muốn thế cần có 2 mũi khoan, 1 chiếc nhỏ hơn mấy cái vít trên, chiếc còn lại thì phải có kích thước to hơn mấy cái vít một tí.

Bước tiếp theo, gá chặt bộ chỉnh nét vào thân ống kính, nếu nó không chặt thì có thế dán băng dính cố định 2 bộ phận lại với nhau, dùng búi dạ đánh dấu vị trí khoan lỗ (thường là 3 vị trí chia đều trên chu vi ống kính), sau đó dùng mũi khoan nhỏ để khoan thẳng qua 2 lớp nhựa. Các bạn nhớ phải đánh dấu vị trí 2 bộ phận trên sao cho khi gỡ ra rồi lắp lại mấy cái lỗ khoan của 2 bộ phận đó phải hoàn toàn khớp với nhau.

Tiếp theo, gỡ 2 bộ phận ra, dùng mũi khoan to khoan lại vào 3 lỗ nhỏ của thân ống kính sao cho có thể đút lọt thỏm con vít vào đó:

Cuối cùng, ghép 2 bộ phận lại với nhau theo đánh dấu ban đầu, lắp 3 con vít vào, vặn tạo ren trực tiếp lên bộ chỉnh nét, như vậy là ta đã ghép hoàn chỉnh 2 bộ phận lại với nhau.

B]Tự nghiên cứu thêm:[/B]
1. Lắp bộ chân ATZ1, ATZ2 vào thân ống
Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...tu-che&p=23320

2.Làm nắp che bụi cho vật kính và bộ chỉnh nét.

3. Làm vòng chắn sáng (baffle) chống phản xạ lung tung bên trong ống KTV, tăng độ tương phản cho KTV.
Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...en-van-khuc-xa
... còn nữa

**DiscoveryChange** · 28-11-2014 04:25 PM

Phần II. Hướng dẫn làm Kính thiên văn khúc xạ D60f900mm từ bộ linh phụ kiện của HAS:

Chú ý! Tham khảo phiên bản mới tại đây:
http://thienvanhanoi.org/forum/showt...a-Major-60F900

1. Nguyên vật liệu:
- Bộ vật kính D60f900mm kèm giá đỡ
- Bộ chỉnh nét (focuser) dành cho kính KX 60mm
- Kính tìm mục tiêu (finder scope) 5x24
- Gương chéo đổi góc chuẩn 0,965”
- 1 hoặc 2 thị kính chuẩn 0,965” tiêu cự 20mm hoặc 12,5mm (càng nhiều càng tốt)
- 1 đoạn ống PVC 60 loại C1 dài khoảng 70cm (làm thân ống kính)
- 1 đoạn ống PVC 60 loại C0 (mỏng) dài 5cm. Lưu ý ống 60-C0 chỉ dày dưới 1mm, nếu không sẽ không sử dụng được.
- 1 đoạn ống PVC cỡ 76-C2 (dày 2mm) dài 17cm (làm choá chống loá)
- 1 đoạn ống PVC 76-C0 (dày 1mm) dài 5cm
- 02 bộ ốc vít cỡ 4mm dài 3cm (để gắn finder)
- 04 hoặc 06 con vít nhỏ, tốt nhất nên chọn vít có mũ hình nón ngược để có thể bắt chìm vào ống nhựa
- 01 tuýp Keo dán ống nhựa PVC
- 1 hoặc 2 đai xiết kim loại cỡ (đường kính) 65mm hoặc lớn hơn một tí

2. Hướng dẫn làm Kính thiên văn
Trước tiên các bạn sẽ cắt ống 60-C1 thành 1 đoạn dài 67cm và 1 đoạn ống 60-C0 dài 5cm. Sau đó, câc bạn cắt ống 70-C2 thành 2 đoạn lần lượt có chiều dài 4-5cm và10-12cmcm; cắt ống 70C0 thành 1 đoạn dài 5cm. Sau khi chuẩn bị đầy đủ mọi thứ và cắt xong ống, chúng ta có những thứ sau:

Trong hình trên, ống 76-C2 được tôi cắt thành 2 đoạn dài 11cm và 5cm, đoạn 76-C2 hơi bị loe ra một tí vì đó là phần đầu của cây ống nhựa, nó được dùng làm choá chống loá nên loe ra càng đẹp.

Nhiệm vụ tiếp theo là ghép bộ vật kính D60f900 và bộ chỉnh nét (focuser) vào 2 đầu của đoạn ống 60-C1 dài 67cm. Do đặc điểm kích thước của bộ vật kính D60f900 và bộ chỉnh nét không thể gắn trực tiếp vào ống PVC 60, chúng ta cần đoạn ống 60-C0 5cm và đoạn ống 76-C0 5cm làm “cầu nối” để lắp ghép chúng với nhau. Với đoạn ống 60-C0 dài 5cm, các bạn cắt đứt nó ra và lồng vào 1 đầu của đoạn ống 60-C1 dài 67cm, chừa ra một đoạn khoảng 1,5cm như hình dưới.

Với đoạn ống 76-C0 dài 5cm, các bạn cắt đứt nó ra, sau đó cắt bỏ đi một đoạn sao cho phần kia có thể bọc vừa khít vào đầu còn lại của đoạn ống 60 dài 67cm (chừa ra 1 đoạn 1cm).

Với phần thừa còn lại của đoạn 70-C0 dài 5cm, chúng ta sẽ cắt 1 dải mỏng vừa đủ để ghép vào chỗ trống ở đầu kia của ống 60-C1 (xem hình minh hoạ ở dưới, chỗ khoanh tròn màu đỏ):

Tiếp theo, các bạn sẽ dùng keo dán nhựa PVC để dán các chi tiết đó vào với nhau, dùng đai xiết để xiết chặt chúng lại và chờ khoảng 15-20 phút để keo khô. Lưu ý chỗ vết đứt của 2 đoạn ống bọc ngoài ống 60-C1 nên để cùng bên đối diện nhau.

Trong lúc chờ keo khô, các bạn sẽ làm tiếp choá chống loá cho kính thiên văn, từ 2 đoạn ống 76-C2 dài 11cm và 5cm. Ta cắt đứt đoạn 76-C2 dài 5cm, cưa đi 1 đoạn ngắn sao cho phần kia nhét vừa vào đầu nhỏ của ống 76-C2 dài 11cm.

Ướm thử bộ vật kính D60f900mm vào xem có vừa không, nếu vừa thì bôi keo dán 2 đoạn ống đó vào nhau.

Sau khi keo khô, các bạn sẽ gá lắp các bộ phận chính lại với nhau như hình dưới đây, như vậy là ta sắp có 1 chiếc kính thiên văn D60f900mm hoàn chỉnh:

- Khoan (dùi) lỗ để bắt ốc ghép cố định bộ vật kính và focuser vào ống 60-C1:
Chi tiết cách khoan lỗ bắt vít, xin mời các bạn xem phần hướng dẫn kỹ thuật cơ bản ở trên (Phần I, Mục 3: Hướng dẫn kỹ thuật khoan lỗ, bắt vít ghép nối các bộ phận với nhau).

Bây giờ, chúng ta sẽ lắp bộ Vật kính vào đầu thân ống kính, lấy bút dạ đánh dấu chỗ cần khoan, sau đó tháo bộ vật kính ra để khoan một lỗ nhỏ.

Thành trong của ống nhựa khá mỏng, vì vậy, chúng ta sẽ cắt 2 mẩu nhựa nhỏ rồi dán vào bên trong để gia cố cho nó, chú ý lấy 2 cái kẹp kẹp chúng lại cho khỏi rơi (vì keo ướt). Chờ một lúc cho khô keo thì khoan lại lần nữa cho thủng cả 2 lớp nhựa:

- Tiếp theo, các bạn gắn bộ chỉnh nét (focuser) vào đầu kia của ống 60-C1, đánh dấu 3 vị trí cần bắt vít rồi khoan trực tiếp qua 2 lớp nhựa.

- Khoan lỗ bắt vít cho kính tìm mục tiêu (finder scope): Kính tìm mục tiêu thường được gắn chếch 45 độ (so với đỉnh của bộ chỉnh nét) sang bên trái hoặc bên phải. Nếu bạn thuận mắt trái thì nên gắn nó sang bên phải và ngược lại, nếu bạn thuận mắt phải thì gắn nó sang bên trái. Gắn lệch như vậy sẽ giúp việc tìm mục tiêu được thuận tiện hơn. Trước tiên, các bạn gá finder lên thân ống, dùng bút hoặc dùi nhọn lấy dấu để khoan lỗ.

Các bạn nên chế thêm 1 miếng đệm lót bên trong thành ống như thế này để việc gá lắp 2 con vít giữ scope finder được chắc chắn:

Chọn mũi khoan có kích thước vừa với ốc số 4, khoan 2 lỗ tại vị trí đánh dấu, sau đó luồn 2 con vít từ bên trong thân ống ra ngoài rồi bắt ốc cố định nó lại. Cuối cùng gá finder vào và bắt ốc.

Xong xuôi đâu đó, ghép các bộ phận lại với nhau, ta có 1 Kính thiên văn loại D60f900 hoàn chỉnh. Việc tiếp theo là lắp gương chéo + thị kính vào để test. Nếu thấy chất lượng ảnh nét, focuser vận hảnh trơn tru là đạt yêu cầu.

Sơn chống phản quang bên trong lòng ống kính và choá chống loá. Lòng trong ống PVC thường khá nhẵn, bóng, nếu không sơn chống phản quang bên trong, các tia sáng chiếu xiên sẽ có điều kiện để phản xạ lung tung trong lòng ống và gây mờ, nhiễu hình ảnh, làm giảm độ tương phản của hình ảnh. Có rất nhiều phương pháp chống loá khác nhau, nhưng phương pháp cơ bản nhất là dùng sơn đen không bóng để sơn bên trong lòng ống kính thiên văn. Các bạn cũng có thể dùng giấy ráp đen dán bên trong ống kính thay cho việc sơn đen bên trong.

Sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn cách sơn đen bên trong lòng ống. Các bạn lưu ý phải dùng loại sơn đen không bóng (vì nếu dùng sơn đen bóng thì không có tác dụng gì cả), chúng tôi thường dùng loại sơn xịt loại Pylox hiệu Lazer của hãng Nippon (nếu ở Hà Nội có thể mua ở phố Hàng Quạt , 27k/lọ).

Chúng ta sẽ phải sơn đen bên trong 2 bộ phận là thân ống kính và choá chống loá. Trước khí sơn, phải dùng giấy ráp đánh xước bên trong lòng ống kính để tăng độ bám dính cho sơn. Để đánh xước bên trong ống 60, các bạn dùng giấy ráp quấn quanh đầu 1 đoạn ống 48 (hoặc 1 cái que gỗ), sau đó luồn vào trong ống 60 để chà nhám.

Sau khi đánh xước xong, dùng khăn lau sạch bụi trước rồi mới xịt sơn vào bên trong thân ống kính và choá chống loá.

Sơn trang trí bên ngoài ống kính: Sau khi sơn chống loá bên trong, các bạn nên để khoảng 1 buổi hoặc 1 ngày để sơn khô (tuỳ thời tiết), sau đó chúng ta sẽ sơn trang trí bên ngoài ống kính. Trước khi sơn, các bạn nên tháo rời các bộ phận của kính ra, dùng giấy ráp thật mịn để đánh xước nhẹ thân ống kính để tăng độ bám cho sơn (không dùng giấy ráp thô vì sẽ tạo vết xước to, sơn lên cũng không che hết được). Tiếp theo, dùng bìa cứng bọc lót, che chắn cẩn thận những chi tiết không cần sơn rồi mới tiến hành sơn. Khi sơn, các bạn lưu ý để đầu ống xịt cách xa thân ống nhựa từ 10 đến 20cm, xịt nhẹ và đều lên thân ống. Các bạn có thể sơn mỗi bộ phận một màu khác nhau tuỳ ý.

Tuỳ vào thời tiết, nên chờ cho sơn khô hẳn mới lắp ghép các bộ phận lại với nhau. Khi đó ta sẽ có một thân ống KTV D60f900mm hoàn chỉnh:

B]Tự nghiên cứu thêm:[/B]
1. Lắp bộ chân ATZ1, ATZ2 vào thân ống
Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...tu-che&p=23320

2.Làm nắp che bụi cho vật kính và bộ chỉnh nét.

3. Làm vòng chắn sáng (baffle) chống phản xạ lung tung bên trong ống KTV, tăng độ tương phản cho KTV.
Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...en-van-khuc-xa
... còn nữa

**DiscoveryChange** · 09-12-2014 11:22 AM

Phần III. Hướng dẫn làm Kính thiên văn khúc xạ D70f900mm từ bộ linh phụ kiện của HAS:
So với kính thiên văn khúc xạ 60f900mm ở trên, làm kính thiên văn loại 70f900mm có phần đơn giản hơn một tí. Các bạn cần chuẩn bị nguyên vật liệu như dưới đây:
1. Nguyên vật liệu:
- Bộ vật kính D70f900mm
- Bộ chỉnh nét dành cho kính KX 70mm
- Finder scope 5x24
- Gương chéo đổi góc chuẩn 1,25”
- 1 hoặc 2 thị kính chuẩn 1,25” tiêu cự 20mm hoặc 12,5mm… (có điều kiện thì sắm càng nhiều càng tốt)
- 1 đoạn ống PVC cỡ 76-C0 dày 1,5mm, dài khoảng 80 cm (làm thân ống kính và các chi tiết liên quan)
- 1 đoạn PVC cỡ 90-C0 dày khoảng 1,8mm, dài khoảng 12cm (làm choá chống loá)
- 02 bộ ốc vít cỡ 4mm dài 3cm (để gắn finder)
- 06 con vít nhỏ
- 01 tuýp Keo dán ống nhựa PVC

Nếu có điều kiện, các bạn nên đầu tư thêm:
- 1 lăng kính đảo ảnh nó vừa có tác dụng đổi góc, vừa có tác dụng đảo ảnh 2 chiều như nhìn qua ống nhòm khi quan sát địa văn.
- 1 balow phóng đại hình ảnh 2-3x của HAS. Khi gắn thiết bị này trước thị kính, kính thiên văn của bạn sẽ được phóng đại lên từ 2 đến 3 lần (tuỳ theo ý thích của bạn).

2. Hướng dẫn làm Kính thiên văn:
Bây giờ chúng ta sẽ bắt tay vào làm kính, từ đoạn ống PVC 76-C0, ta sẽ lần lượt cắt ra làm 3 đoạn (xem hình minh hoạ ở trên), đoạn 1 dài từ 69 đến 70cm, đoạn thứ 2 dài khoảng 6cm, đoạn thứ 3 là phần còn lại, dài khoảng 3cm (nhiều hơn hay ít hơn đều được), như trong hình trên, đoạn thứ 3 của tôi chỉ dài 2cm cũng không sao nhé.

- Ghép bộ vật kính 70f900mm vào thân ống 76-C0:
Trước tiên, ta sẽ ghép bộ vật kính 70f900mm có sẵn vòng đỡ vào đoạn ống 76-C0 dài70cm. Với đoạn ống 76-C0 dài 6cm, chúng ta sẽ cưa đứt nó ra, sau đó cưa bỏ đi một mẩu nhỏ sao cho phần còn lại có thể nhét vừa khít vào đoạn 76-C0 dài 70cm như hình dưới. Đoạn 76-C0 6cm này sẽ được sử dụng làm “cầu nối” để ghép bộ Vật kính 70f900mm vào ống 76mm, các bạn có thể thấy trong hình minh hoạ, nó có thể nhét vừa vặn vào lòng trong của đoạn ống 76-C0 70cm và bộ vòng đỡ của bộ vật kính 70f900mm. Tiếp theo, các bạn sẽ bôi keo và dán cố định đoạn 76-C0 6cm vào lòng trong ống 76-C0 70cm, chừa ra ngoài khoảng 3cm (bằng chiều dài lòng trong vòng đỡ của bộ vật kính) – Xem minh hoạ ở hình thứ 2.

Sau khi keo khô, các bạn sẽ khoan lỗ bắt vít để cố định bộ vật kính vào đoạn 76-C0 70cm. Chi tiết cách khoan lỗ bắt vít, xin mời các bạn xem hướng dẫn trong bài đầu tiên ở trên

- Ghép bộ chỉnh nét 70mm vào thân ống 76-C0:
Bước tiếp theo, ta sẽ ghép bộ chỉnh nét 70mm vào đầu còn lại của ống 76-C0. Nếu lắp trực tiếp bộ chỉnh nét 70mm vào ống 76-C0 thì nó khá lỏng lẻo, bởi vậy, ta sẽ làm như sau. Từ đoạn 76-C0 cuối cùng (dài khoảng 2-3cm), các bạn sẽ cắt dứt nó ra, bỏ đi 1 đoạn nhỏ sao cho có thể lồng vừa vào lòng trong đầu còn lại của ống 76-C0 70cm (xem hình minh hoạ ở dưới). Lồng thử bộ chỉnh nét 70mm vào trong để kiểm tra xem có vừa không, nếu vừa, các bạn sẽ bôi keo dán cố định 2 đoạn nhựa đó lại với nhau. Chờ keo khô, các bạn sẽ khoan lỗ bắt vít để cố định bộ chỉnh nét vào ống 76-C0 như hình minh hoạ.

Như vậy là các bạn đã bước đầu làm xong phần thân ống Kính thiên văn 70f900mm. Ngay sau khi làm xong công đoạn này là các bạn có thể lắp gương chéo và thị kính vào bộ chỉnh nét để test kính.

- Làm choá chống loá cho KTV 70f900mm:
Tiếp theo, các bạn sẽ làm choá chống loá cho kính, choá chống loá có tác dụng hạn chế các tia sáng “tạp” từ các nguồn sáng không mong muốn (ở gần vị trí đặt kính thiên văn) lọt vào trong kính khi quan sát, nhờ vật góp phần tăng độ tương phản, độ nét cho hình ảnh khi quan sát. Ngoài ra nó còn có tác dụng hạn chế hiện tượng đọng hơi nước trên bề mặt vật kính khi quan sát trong những ngày có thời tiết lạnh, ẩm.
Làm choá chống loá cho KTV 70f900mm là việc gần như “dễ nhất trên đời”. Các bạn chỉ cẩn cắt 1 đoạn ống 90-C0 dài khoảng 12cm (hoặc dài hơn một tí, tuỳ sở thích) rồi lồng nó vào vành đỡ của bộ vật kính 70f900mm, thế là xong, đơn giản hơn cả đan rổ.

Lưu ý, việc quan trọng ở đây là khâu tìm mua vật liệu, khi đi mua ống PVC, các bạn nên mang thước và bộ vật kính theo để đo, thử tại cửa hàng luôn, nếu thấy vừa thì mới lấy cho đỡ tốn công.

- Khoan lỗ, bắt vít để gá lắp kính tìm mục tiêu (finder scope): Công đoạn này được thực hiện tương tự như kính 60f900mm, xin mời các bạn xem trong hướng dẫn làm Kính thiên văn 60f900mm ở bài trên.
- Sơn đen không bóng bên trong thân ống kính và choá chống loá (để chống loá cho kính) và sơn trang trí bên ngoài: Công đoạn này cũng giống như ở kính 60f900mm, xin mời các bạn xem hướng dẫn ở bài trên. Các bạn lưu ý có một số bộ phận trên thân ống, nhất là chỗ ghép nối các bộ phận với nhau, không nên sơn vì nếu phủ sơn lên đó sẽ làm thay đổi kích thước “chuẩn” của nó dẫn đến việc tháo ghép kính sau này có thể sẽ bị khó khăn. Đối với các chi tiết đó, các bạn nên dùng bìa cứng bọc lại để sơn không bám vào trong quá trình sơn.
Việc sơn trang trí bên ngoài là tuỳ sở thích từng người, các bạn nên sử dụng sơn tốt và dùng giấy ráp mịn đánh xước nhẹ vỏ ống kính (trước khi sơn) để tăng độ bám dính cho sơn.

Sau khi sơn xong, tuỳ theo thời tiết mà phơi từ 1 đến vài ngày, chờ khi nào sơn khô hẳn thì ghép nối các bộ phận với nhau, các bạn sẽ có được một thân ống kính thiên văn 70f900mm hoàn chỉnh. Chúc các bạn thành công.

Tự nghiên cứu thêm: Làm nắp che bụi cho vật kính và bộ chỉnh nét.

Nâng cao: Làm vòng chắn sáng (baffle) chống phản xạ lung tung bên trong ống KTV, tăng độ tương phản cho KTV. Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...en-van-khuc-xa

IV. Hướng dẫn làm Kính thiên văn khúc xạ D80f900mm:
Xin mời các bạn xem tiếp ở phần sau...

**DiscoveryChange** · 10-12-2014 03:45 PM

IV. Hướng dẫn làm Kính thiên văn khúc xạ D80f900mm:
1. Nguyên vật liệu:
- Bộ vật kính D80f900mm
- Bộ chỉnh nét dành cho kính KX 80mm
- Finder scope 5x24
- Gương chéo đổi góc chuẩn 1,25”
- 1 hoặc 2 thị kính chuẩn 1,25” tiêu cự 20mm hoặc 12,5mm… (có điều kiện thì sắm càng nhiều càng tốt)
- 1 đoạn ống PVC cỡ 90-C0 dài 66 hoặc 67cm (làm thân ống kính)
- 02 bộ ốc vít cỡ 4mm dài 3cm (để gắn finder)
- 09 con vít nhỏ
- 01 tuýp Keo dán ống nhựa PVC

Nếu có điều kiện, các bạn nên đầu tư thêm:
- 1 lăng kính đảo ảnh, nó vừa có tác dụng đổi góc, vừa có tác dụng đảo ảnh 2 chiều như nhìn qua ống nhòm khi quan sát địa văn.
- 1 balow phóng đại hình ảnh 2-3x của HAS. Khi gắn thiết bị này trước thị kính, kính thiên văn của bạn sẽ được phóng đại lên từ 2 đến 3 lần (tuỳ theo ý thích của bạn).

2. Hướng dẫn làm Kính thiên văn:
So với các kính khúc xạ 60f900mm và 70f900mm ở trên, Kính thiên văn 80f900mm tương đối đơn giản, dễ làm.
Việc cắt ống cũng không mất nhiều công sức lắm vì các bạn chỉ cần cắt vỏn vẹn 1 đoạn ống, 1 đoạn 90-C0 dài 66 đến 67cm như trong hình trên. Chi tiết hướng dẫn kỹ thuật cắt ống, xin mời các bạn xem ở bài đầu tiên bên trên.

- Ghép bộ vật kính 80f900mm vào thân ống 90-C0:
Việc ghép bộ vật kính 80f900mm vào ống 90-C0 cực kỳ đơn giản, do bộ vật kính 80f900mm có sẵn bộ gá đỡ nhựa lắp vừa khít vào ống PVC 90, công việc của chúng ta chỉ đơn giản là khoan lỗ bắt vít để cố định bộ vật kính 80f900 vào thân ống 90-C0. Chi tiết cách khoan lỗ bắt vít, xin mời các bạn xem hướng dẫn trong bài đầu tiên ở trên.

- Ghép bộ chỉnh nét 80mm vào thân ống 90-C0:
Mới nghe thì có vẻ khó khăn, nhưng công việc khá đơn giản, vì bộ chỉnh nét 80mm đã vừa vặn với ống kính nên các bạn chỉ việc gá bộ chỉnh nét 80mm vào thân ống 90 và khoan 3 lỗ bắt vít là vừa vặn

- Khoan lỗ bắt vít cho kính tìm mục tiêu (finder scope): Kính tìm mục tiêu thường được gắn chếch 45 độ (so với đỉnh của bộ chỉnh nét), lệch sang bên trái hoặc bên phải. Nếu bạn thuận mắt trái thì nên gắn nó sang bên phải và ngược lại, nếu bạn thuận mắt phải thì gắn nó sang bên trái. Gắn lệch như vậy sẽ giúp việc tìm mục tiêu được thuận tiện hơn.
Trong trường hợp này, chúng ta sẽ gá lắp bộ chỉnh nét vào đầu ống phía bộ chỉnh nét giống D60, lệch về bện phải so với đỉnh của focuser. Trước tiên, các bạn gá finder lên thân ống, dùng bút hoặc dùi nhọn lấy dấu để khoan lỗ. Tiếp theo, khoan 2 lỗ nhỏ tại vị trí đánh dâu (chú ý hướng mũi khoan phải hơi chếch một tí sao cho 2 cái ốc lắp vào có thể song song với nhau). Dùng mũi taro M4 (để tiện ren) tạo ren cho 2 con vit số 4, sau đó lắp vít vào thân chuyển bậc theo hướng từ trong ra để có được như hình minh hoạ ở dưới. Cuối cùng là gá thử finder vào xem có chắc chắn hay không.

- Làm choá chống loá cho KTV 80f900mm:
Để làm choá chống loá cho KTV 80f900mm, các bạn không nên sử dụng ống PVC 110mm (là cỡ tiếp theo sau ống 90mm) vì nó quá to (không lắp vừa vào bộ gá đỡ của bộ vật kính 80f900mm) và khá dày, thường là trên 2,5mm nên làm tăng trọng lượng phần đấu kính. Các bạn có thể sử dụng bất cứ vật liệu nào như bìa cứng, mica mỏng hoặc vỏ lon sữa… để làm choá chống loá cho kính.
Trong trường hợp này, chúng tôi sử dụng 1 miếng mica mỏng dày khoảng 1mm, dài khoảng 15 đến 17cm, chiều rộng đủ để quấn vừa 1 vòng vào vành đỡ của bộ vật kính, chừa ra khoảng 1,5cm để dán ghép 2 mép lại với nhau. Các bạn có thể dùng dùi nhọn và thước, vạch các vạch dài cách nhau khoảng 1,5cm để tạo nếp trên miếng mica, khi đó việc uốn, dán mica sẽ dễ dàng hơn. Cuối cùng, dán 2 mép của miêng mica lại với nhau,các bạn có thể dùng băng dính 2 mặt hoặc keo con voi tuỳ ý.

- Sơn đen không bóng bên trong thân ống kính và choá chống loá (để chống loá cho kính) và sơn trang trí bên ngoài: Công đoạn này cũng giống như các loại kính 60f900mm và 70f900mm ở trên, xin mời các bạn xem hướng dẫn ở bài trên. Các bạn lưu ý có một số bộ phận trên thân ống, nhất là chỗ ghép nối các bộ phận với nhau, không nên sơn vì nếu phủ sơn lên đó sẽ làm thay đổi kích thước “chuẩn” của nó dẫn đến việc tháo ghép kính sau này có thể sẽ bị khó khăn. Đối với các chi tiết đó, các bạn nên dùng bìa cứng bọc lại để sơn không bám vào trong quá trình sơn.
Việc sơn trang trí bên ngoài là tuỳ sở thích từng người, các bạn nên sử dụng sơn tốt và dùng giấy ráp mịn đánh xước nhẹ vỏ ống kính (trước khi sơn) để tăng độ bám dính cho sơn.

Sau khi sơn xong, tuỳ theo thời tiết mà phơi từ 1 đến vài ngày, chờ khi nào sơn khô hẳn thì ghép nối các bộ phận với nhau, các bạn sẽ có được một thân ống kính thiên văn 80f900mm hoàn chỉnh. Chúc các bạn thành công.

Về bộ giá đỡ kính thiên văn: Các bạn có thể tự nghiên cứu chế tạo hoặc mua bộ chân nhôm của HAS để gá lắp KTV vào:

Các bạn có thể tham khảo thêm thông tin ở đây, có nhiều kiểu khác nhau cho các bạn lựa chọn: http://thienvanhanoi.org/cuahang/pro...bam-nhat-dong/

Nếu có điều kiện các bạn nên đầu tư bộ chân đế EQ (Equatorial Mount) để làm giá đỡ cho kính thiên văn, nó chắc chắn hơn bất kỳ bộ giá đỡ bằng gỗ nào mà chúng tôi đã từng làm. Mới nhìn bộ chân đế EQ thì thấy có vẻ phức tạp, nhưng thực ra cách sử dụng nó rất đơn giản và tiện lợi, gọn gàng hơn rất nhiều so với bộ giá đỡ KTV khúc xạ bằng gỗ. Chúng tôi có nhiều loại “củ” EQ khác nhau để các bạn tuỳ ý lựa chọn.

Tự nghiên cứu thêm:
1. Lắp bộ chân ATZ1, ATZ2 vào thân ống
Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...tu-che&p=23320

2.Làm nắp che bụi cho vật kính và bộ chỉnh nét.

3. Làm vòng chắn sáng (baffle) chống phản xạ lung tung bên trong ống KTV, tăng độ tương phản cho KTV.
Xem tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...en-van-khuc-xa
... còn nữa

**longdinhsao** · 12-01-2015 03:14 PM

Tổng chi phí cho kính D70 là bao tiền thế hả anh.

**Oldstar** · 15-01-2015 08:31 AM

Nguyên văn bởi longdinhsao

Tổng chi phí cho kính D70 là bao tiền thế hả anh.

- Tổng chi phí cho kính D70 phụ thuộc vào loại linh kiện mà bạn lựa chọn nhé:
Bộ vật kính D70f900mm: 350k
Bộ chỉnh nét KX70mm: 100k
Finder 5x24: 90k
Gương chéo KX 1,25": 90k
Thị kính: nên có 2 chiếc, loại Huygen thì 80k/chiếc, loại Plossl thì 250k/chiếc
ống nhựa PVC, dụng cụ các loại khoảng 100k
Có điều kiện thì sắm thêm lăng kính đảo ảnh; balow 2-3x...

**listening** · 06-05-2015 09:26 AM

Balow thêm vào thì ảnh có bị ảnh hưởng nhiều không anh

**Oldstar** · 06-05-2015 11:57 AM

Balow có tác dụng kéo dài tiêu cự của hệ quang, từ đó làm tăng độ phóng đại. Nếu Balow là loại tốt và độ phóng đại do balow tạo ra trong khoảng độ phóng đại hiệu dụng của vật kính thì chất lượng ảnh vẫn tốt.